Soms lijkt het wanneer je rouwt alsof er geen woorden zijn om uit te drukken wat je beleeft. Of dat bestaande woorden ontoereikend zijn.

In het rouwwoordenboek van Babet te Winkel beschrijft ze de “nieuwe” woorden die ontstaan zijn tijdens en na het overlijden van haar moeder. Want ze wilde dit proces beschrijven om het te begrijpen.

Zo beschrijft ze het woord “Terugtocht”: het gevoel dat je zelf ook gestorven bent. Alsof je mee bent gegaan naar het dodenrijk en nu aan de terugtocht naar het land van de levens begint. Ik vind het echt een geweldig woord en ik gebruik dit woord wanneer ik spreek over herstel. Je dient weer terugkeren naar het leven dat overigens geen reis is van a naar b maar een weg is met heuvels en dalen. En uiteindelijk kom je aan het in het land van de levens.

Een ander mooi woord vind ik “Tussenruimte”. Er is geen ‘normaal leven’ meer om naar terug te keren. Het nieuwe leven is er nog niet. Er is geen terug, noch een vooruit. Als je dat woord tussenruimte proeft dan kan je voelen hoe het is om daar te verblijven. Het is niet leuk. Je bent niet daar en je bent niet hier. Maar ergens tussen in waar jij je opnieuw gaat uitvinden maar waar jij jezelf nog niet hebt uitgevonden. Waar je leven nog nieuwe vormen aan moet gaan nemen met en zonder het verlies.

Ik moest ook denken aan mijn colleges bij Manu Keirse. Een bekende deskundige die spreekt en schrijft over rouw. Het is een Vlaming en wanneer hij met zijn zachte en beeldende taal spreekt over verlies en rouw dat is de zachtheid van zijn taalgebruik zo passend bij waar hij over spreekt.

Ik raad iedereen aan om naar hem te luisteren. En dat kan op 7 januari 2025 bij Carend http://carend.nl/…/manu-keirse-opent-met-webinar-over… waar hij een lezing geeft. Wacht niet te lang met je aan te melden want zijn webinars zijn populair.